CLOSE LOOK
Het demografisch dividend: waarom is dit zo belangrijk?

Zoals iedere belegger wel weet is een dividend een beloning voor aandeelhouders om te investeren in een bedrijf dat winst maakt. In de context van de bevolking van een land verwijst de term 'demografisch dividend' echter naar de positieve effecten van bevolkingsgroei op de hele economie. Maar waarom is zo’n expansie zo positief? Wat zijn de voordelen van bevolkingsgroei en wat zijn de gevolgen van een krimpende bevolking?

Een groeiende bevolking creëert een voornamelijk jonge en gezonde werkkracht, hoewel de kosten van het onderwijs wel hoger zijn. Een grotere en actievere werkkracht leidt normaal tot een groeiende marktplaats voor goederen en diensten. Hoewel sommige goederen uit het buitenland ingevoerd zullen worden, zal de binnenlandse vraag gestaag stijgen, wat een positieve groeispiraal creëert. Dit scenario treffen we veelal aan in goed bestuurde opkomende economieën.

Veel ontwikkelde landen kampen daarentegen met een dalend geboortecijfer en een slinkende bevolking. Voorbeelden daarvan gaan van Italië tot Japan. Dit kan leiden tot een omgekeerde bevolkingspiramide waarbij 65-plussers steeds meer ondersteuning nodig hebben van een almaar kleinere groep productieve burgers. Dit zet de koopkracht van de actieve bevolking onder druk, en aangezien ouderen sowieso minder uitgeven, doet dit de vraag op natuurlijk krimpen. 

Maar het zijn niet alleen de ontwikkelde landen die met een krimpende bevolking kampen. China, dat in de voorbije decennia snel gegroeid is tot het land met de grootste bevolking ter wereld, kondigde in 2022 aan dat zijn bevolking, met iets meer dan 1,4 miljard, voor de eerste keer in zes decennia gedaald is. Dit is grotendeels het gevolg van een doelbewust beleid, aangezien de Chinezen gedurende dertig jaar gebonden waren aan de eenkindpolitiek. Als een van de belangrijkste motoren van de wereldwijde groei, werd dit nieuws uit China met gemengde gevoelens onthaald.

Daartegenover staat de bevolking van India die met iets minder dan 1,4 miljard inwoners nog altijd groeit en China in 2023 wellicht voorbij zal steken. De snelst groeiende bevolking ter wereld vinden we dan weer in Afrika. Naar schatting zullen tegen 2050 een miljard Afrikanen naar de stad trekken. Het zijn wellicht deze regio's die in de toekomst de wereldwijde vraag zullen stimuleren. Een feit dat ook  multinationals niet is ontgaan, die natuurlijk naarstig op zoek zijn naar het groeidividend dat ze waarschijnlijk niet meer zullen vinden in hun thuismarkten. En de hogere winsten die hun aandeelhouders verlangen al evenmin.